دکتر صادق حسنی

تاکتیکی‌سازی شهر (Urban Tacticalization) چیست؟

تاکتیکی‌سازی شهر، یا Urban Tacticalization، به مجموعه‌ای از مداخلات خلاقانه، کم‌هزینه، مقیاس‌پذیر و موقتی در فضای شهری اطلاق می‌شود که با هدف آزمایش، بهبود و دگرگونی کارکردهای شهری انجام می‌شوند. این مداخلات معمولاً توسط شهروندان، گروه‌های اجتماعی، یا مدیریت شهری به‌صورت مشارکتی اجرا می‌شوند و به نوعی ابزار برنامه‌ریزی شهری پویا و واکنش‌گرا محسوب می‌شوند.
ویژگی‌های کلیدی تاکتیکی‌سازی شهری ؛
۱. انعطاف پذیر و موقت
۲.پایین بودن هزینه اجرای
۳.مشارکت محور
۴.تست و ارزیابی
کارکردهای علمی تاکتیکی‌سازی در برنامه‌ریزی شهری ؛
۱ . تست سیاست‌ها و طرح‌ها :
پیش از اجرای گسترده یک طرح شهری، می‌توان نسخه‌ی کوچک‌مقیاسی از آن را پیاده‌سازی و واکنش جامعه را ارزیابی کرد.
۲ .مدیریت تغییرات سریع :
در مواقع بحران (مثلاً پاندمی یا زلزله)، تاکتیک‌های سریع‌الاجرا می‌توانند پاسخ‌گوی نیازهای فوری باشند.
۳ .تقویت فضاهای عمومی :
با مداخله‌هایی مثل ایجاد صندلی، رنگ‌آمیزی کف پیاده‌رو، یا بازطراحی فضای بلااستفاده، می‌توان فضا را زنده کرد.
۴.عدالت فضایی و دسترسی‌پذیری:
تاکتیکی‌سازی اغلب در محله‌های محروم و کم‌برخوردار اجرا می‌شود تا دسترسی به امکانات بهبود یابد.
چالش‌ها و انتقادات :
۱. موقتی بودن بیش از حد
۲.تاثیر محدود بر سیاست‌های کلان
۳.نبودچارچوب قانونی مشخص
جمع‌بندی:
تاکتیکی‌سازی شهر، ابزاری نوین، انسانی و مشارکتی برای برنامه‌ریزی شهری است که با تکیه بر انعطاف‌پذیری، خلاقیت و دخالت مستقیم مردم، امکان آزمودن ایده‌ها و بهبود سریع کیفیت فضاهای شهری را فراهم می‌کند. با پیوند این رویکرد با داده‌های شهری و فناوری‌های هوشمند، می‌توان به توسعه پایدار، عدالت فضایی و انعطاف در برنامه‌ریزی شهری نزدیک‌تر شد.

دکتر صادق حسنی