دکتر صادق حسنی
نسلهای اقتصاد شهری (Urban Economic Generations) :
بر اساس سیر تحول فناورانه، مفهومی و ساختاری شهرها
۱. اقتصاد شهری نسل اول: اقتصاد فیزیکی/صنعتی (Urban Industrial Economy)
دوره: قرن ۱۸ تا اوایل قرن ۲۰
ویژگیها: وابسته به منابع طبیعی، زمین، نیروی کار
ساختار اقتصادی: تولید صنعتی، اقتصاد کارخانهای، رشد افقی شهرها
شاخصها: درآمد سرانه، تمرکز صنایع، حملونقل کالامحور
چالشها: آلودگی، نابرابری طبقاتی، تمرکز جمعیت
۲. اقتصاد شهری نسل دوم: اقتصاد خدماتی/تجاری (Service-Based Urban Economy)
دوره: اواسط قرن ۲۰ تا دهه ۱۹۹۰
ویژگیها: انتقال از تولید به خدمات، رشد شهرهای مرکزی (CBD)
ساختار: نظام خدماتی (بانک، بیمه، آموزش، بهداشت)
شاخصها: اشتغال در بخش خدمات، رشد عمودی شهرها
چالشها: فرسودگی زیرساختها، شکافهای فضایی-اجتماعی
۳. اقتصاد شهری نسل سوم: اقتصاد دانشمحور و دیجیتال (Knowledge & Digital Urban Economy)
دوره: دهه ۱۹۹۰ تا حدود ۲۰۱۵
ویژگیها: تمرکز بر نوآوری، فناوری اطلاعات، شهرهای خلاق
ساختار: پارکهای فناوری، خوشههای نوآوری، مراکز استارتاپی
شاخصها: تعداد دانشگاهها، جذب سرمایه دانشبنیان
چالشها: نابرابری دیجیتال، حذف صنایع سنتی، انفصال محلات فقیر
۴. اقتصاد شهری نسل چهارم: اقتصاد هوشمند/پلتفرمی (Smart & Platform Urban Economy)
دوره: ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳
ویژگیها: یکپارچهسازی زیرساختهای شهری با فناوریهای هوشمند
ساختار: اقتصاد اشتراکی (مثل Uber، Airbnb)، پلتفرمهای مشارکت
شاخصها: شاخص هوشمندی شهری، تراکم داده، اینترنت اشیاء
چالشها: کنترل دادهها، تضاد منافع پلتفرمها با منافع عمومی
۵. اقتصاد شهری نسل پنجم: اقتصاد الگوریتمی/فراواقعی (Algorithmic & Post-Spatial Urban Economy)
دوره: از ۲۰۲۳ به بعد
ویژگیها: هدایت تصمیمگیری اقتصادی از طریق هوش مصنوعی، متاورس، بلاکچین، و یادگیری ماشین
ساختار: شهر بهمثابه سیستمعامل (Urban Operating System)، اقتصاد بلاکچینمحور، شهروندان دیجیتال
نوآوریها:
الگوریتمهای هوشمند در توزیع منابع
اقتصادهای غیرقلمرویی (Post-Territorial Economies)
داراییهای دیجیتال شهری (NFTs، ارزهای شهری)
متاورسهای اقتصادی شهری
نئوحکمرانی اقتصادی دادهمحور
شاخصها:
شاخص عدالت فضایی دیجیتال
تابآوری دادهمحور
بازتوزیع هوشمحور منابع
چالشها:
حکمرانی اخلاقی بر الگوریتمها
انحصار داده توسط غولهای فناوری
سواد دیجیتال شهری
شکاف در مشارکت دیجیتال
دکتر صادق حسنی
دیدگاه خود را بنویسید